Item talk:Q217
O Ζαβίρας γράφει για αυτόν τον "περιπατητικό φιλόσοφο" πως συνέγραψε "περί φυσικής διδασκαλίας και τύχης", γεγονός που τον οδηγεί να σπεύσει να επισημάνει το εξήςː "όθεν δεν πρέπει να τον συγχέωμεν με τον Ανδρόνικον Κάλλιστον", παρά το γεγονός πως όταν γράφει για τον Ανδρόνικο Κάλλιστο, περιλαμβάνει και εκεί το σχετικό έργο. Άλλωστε, ο Pierre Bayle, μία από τις τρεις πηγές του Ζαβίρα για το Q217, όταν διακρίνει τον Θεσσαλονικέα Ανδρόνικο Κάλλιστο από το πρόσωπο για το οποίο γράφει εδώ ο Ζαβίρας, αποδίδει στον Κάλλιστο το έργο αυτό, αναδεικνύοντας στην πρώτη του υποσημείωση σχετικά με τον Κάλλιστο ένα λάθος του Gabriel Naudé για τον Κάλλιστο σε σύγκριση με τον Κροάτη Fran Trankvil Andreis (Andronicus Tranquillus). Στη δεύτερη υποσημείωσή του είναι που αναφερόταν στον "autre Andronic" της ίδιας εποχής που δίδαξε στη Μπολόνια ελληνικά, επικαλούμενος επιστολές του Francesco Filelfo. Bλ. Dictionnaire Historique et Critique, τόμ. 2, σ. 107-108. Bλ. και τη δεύτερη πηγή του Ζαβίρα, τον Zedler (Grosses vollständiges Universal-Lexicon, τόμ. 2, σ. 121), ο οποίος, παραπέμποντας στον Bayle και τον Filelfo, γράφει το εξήςː "Andronicus, von Konstantinopel, lebte mit dem Andronico Callisto zu gleicher Zeit, und lehrte di Griechische Sprache zu Bononien".
Αναφορικά με το προσδιοριστικό "Θεσσαλονικεύς/Thessalonicensis" που διέκρινε, για τον Bayle, τον Κάλλιστο από άλλα ιστορικά πρόσωπα της εποχής και κυρίως από τον "autre Andronic" (τον "Βυζάντιο" κατά Filelfo, όπως παραθέτει ο Bayle), είναι πλεόν γνωστό πως το προσδιοριστικό "Βυζάντιος/Byzantius" ή "Κωνσταντινουπολίτης/Constantinopolitanus" χρησιμοποιούνταν τόσο και από τον ίδιο τον Ανδρόνικο Κάλλιστο όσο και από τους σύγχρονούς του για να αναφερθούν σε αυτόν. Αυτό, μεταξύ πολλών άλλων, δείχνει καταρχάς ο Luigi Orlandi (Andronikos Kallistos: A Byzantine Scholar and His Manuscripts in Italian Humanism, 2023), ο οποίος αποπειράται να διαλευκάνει μια βιογραφική σύγχυση (σ. 18-22), παρότι δεν φαίνεται, ως προς αυτόν τον έτερο Ανδρόνικο, να έχει υπόψη του την επισήμανση που κάνει πρώτος ο Bayle με αφορμή τον Κάλλιστο. Δέχεται πάντως και τεκμηριώνει την ύπαρξη δύο διαφορετικών ιστορικών προσώπων, και απορρίπτει την ταύτιση του Ανδρόνικου Κάλλιστου με τον "Ανδρόνικο Καλλιπολίτη", ο οποίος είχε επαφή με τον Filelfo, όπως βέβαια και ο ίδιος ο Κάλλιστος αλλά και το πρόσωπο που διακρίνει από τον Κάλλιστο ο Bayle. Προβαίνει μάλιστα στην ταύτιση του Ανδρόνικου Καλλοπολίτη με τον Ανδρόνικο Κοντοβλάκα. Αυτός υποθέτει πως είναι ο "Καλλιπολίτης" του Filelfo ή ο μυστηριώδης "altro Andronico greco" του Giuliano de' Medici (σ. 21). Ο Κοντοβλάκας είναι γνωστό ότι δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, ενώ δίδαξε επίσης στη Βασιλεία και υπήρξε δάσκαλος του Johann Reuchlin, όπως φαίνεται να γνωρίζει ο Σάθας, ο οποίος παρέπεμπε στο έργο του Humphrey Hody De graecis illustribus (1742), στο οποίο ο Κοντοβλάκας αναφερόταν –και εδώ μετά τον Κάλλιστο και τον Fran Trankvil Andreis– ως "Andronicus alius [...] Contoblaca" (σ. 232). Όπως λοιπόν ο Orlandi υποθέτει πως ο "Ανδρόνικος Καλλιπολίτης" του Filelfo είναι ο Κοντοβλάκας, νομίζω πως ευσταθεί η υπόθεση ότι ο λόγιος των Bayle, Zedler και Ζαβίρα, ή μάλλον o "Andronicus Byzantius" του Filelfo στον Bayle, είναι αυτός ο έτερος Ανδρόνικος, ο Ανδρόνικος Κοντοβλάκας.
